Publikacja: https://www.pb.pl/konferencje/zarzadzanie/sprawozdawczosc-zrownowazonego-rozwoju-czas-start-1224432
Pierwszych raportów „sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju” (SZR), bo taka będzie oficjalna polska nazwa raportu niefinansowego ESG, możemy spodziewać się już na początku marca 2025 roku, czyli za niewiele ponad pół roku.
Kilkaset spółek giełdowych, które dotychczas były objęte obowiązkiem przygotowania „oświadczenia na temat informacji niefinansowych”, pierwsze informacje sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przygotuje już za 2024 rok i w ostatecznym terminie do 30 kwietnia 2025 roku będziemy mogli się z nimi zapoznać.
Dla spółek giełdowych sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju będzie wyzwaniem, aczkolwiek w ich przypadku SZR będzie naturalnym rozszerzeniem publikowanych od wielu lat raportów ESG. Prawdziwym wyzwaniem sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju będzie dla firm, które zostaną objęte tym obowiązkiem za 2025 rok (w tym przypadku pierwszy raport opublikowany w 2026 roku). Wg szacunków firm objętych sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju będzie w Polsce ok 3000 – jednym z kryteriów kwalifikacji ma być zatrudnienie powyżej 250 osób*. Co ważne – będzie to sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju za okres od 1 stycznia 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. z danymi porównawczymi za ubiegły rok (tj. za okres od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r.). Oznacza to, że wiele informacji, które zostaną zaprezentowane w raporcie SZR w I półroczu 2026 roku – powinno być już gromadzonych. Nie każdy ma tego świadomość. Trzeba pamiętać, że sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju to nie lekki „lifting” dotychczasowych danych niefinansowych – to znacznie, naprawdę znacznie rozbudowany jej zakres (szczegóły w ramce poniżej).
Z perspektywy członków zarządu i rad nadzorczych możemy mieć w praktyce do czynienia z sytuacją nieświadomości, że spółka w której są piastunami będzie zobligowana przygotowania raportu ESG. Naprawdę może to być zaskoczeniem. Ponadto istnieje błędne przekonanie, że sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju jest „tylko” elementem sprawozdania finansowego, a zatem to „tylko” sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju, czyli nic nadzwyczajnego. Przeciwnie – SZR wymaga wielu zmian, również w obszarze zarządczym. A dodatkowo – skoro mówimy o I połowie 2026 roku – to przecież „mamy czas”. Nic bardziej mylnego! Dane już trzeba gromadzić.
Ale by nie być nastawionym tak pesymistycznie – z każdym dniem nasza wiedza w obszarze ESG wzrasta. I wszyscy mamy nadzieję, że pierwsze raporty SZR, zarówno te za 2024 rok, jak i te – trudniejsze – za 2025, zostaną sporządzone nie tylko w najlepszym standardzie, ale również – o czym nie można zapominać – spowodują faktyczne zmiany w sposobie funkcjonowania firm i postrzegania ESG – E – środowiska, S – społeczeństwa i G – ładu korporacyjnego – jako ważny element strategii i funkcjonowania firm. Tego sobie przecież wszyscy życzymy.
O tym jak się przygotować do sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju będzie mowa podczas III ESG Forum, na które zapraszamy (Sprawdź program>>)
Zakres spraw sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju (projekt zmian w ustawie o rachunkowości)
Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju zawiera:
1) zwięzły opis modelu biznesowego i strategii biznesowej jednostki, w tym opis:
a) odporności modelu biznesowego i strategii biznesowej jednostki na ryzyka związane z kwestiami zrównoważonego rozwoju,
b) szans dla jednostki związanych z kwestiami zrównoważonego rozwoju,
c) planów jednostki, w tym działań wdrażających i powiązanych z nimi planów finansowych i inwestycyjnych, służących zapewnieniu, aby model biznesowy i strategia biznesowa jednostki uwzględniały:
– przejście na zrównoważoną gospodarkę,
– ograniczenie globalnego ocieplenia, do 1,5 °C (…)
– osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. (…) oraz
– występujące zagrożenia wynikające z działalności jednostki związanej z węglem, ropą naftową i gazem,
d) w jaki sposób w modelu biznesowym i strategii biznesowej jednostki uwzględniono interesy zainteresowanych stron jednostki oraz wpływ jednostki na kwestie zrównoważonego rozwoju,
e) sposobu wdrożenia strategii jednostki w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju;
2) opis określonych w czasie i ustanowionych przez jednostkę celów dotyczących kwestii zrównoważonego rozwoju, w tym bezwzględnych celów redukcji emisji gazów cieplarnianych co najmniej na lata 2030 i 2050, opis postępów poczynionych przez jednostkę na rzecz osiągnięcia tych celów oraz oświadczenie, czy cele jednostki związane z czynnikami środowiskowymi opierają się na rozstrzygających dowodach naukowych;
3) opis roli kierownika jednostki oraz członków rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostkę w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju oraz ich wiedzy eksperckiej i umiejętności związanych z wypełnianiem tej roli lub dostęp kierownika jednostki oraz członków rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostkę do takiej wiedzy eksperckiej i umiejętności;
4) opis polityk jednostki w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju;
5) informacje o istnieniu systemów zachęt dotyczących kwestii zrównoważonego rozwoju oferowanych kierownikowi jednostki oraz członkom rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostkę;
6) opis:
a) procesu należytej staranności wdrożonego przez jednostkę w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju, w tym procesu należytej staranności wdrożonego zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej dotyczącymi prowadzenia przez jednostki procesu należytej staranności,
b) najważniejszych rzeczywistych lub potencjalnych niekorzystnych skutków związanych z własnymi działaniami jednostki i jej łańcuchem wartości, w tym z jej produktami i usługami, relacjami biznesowymi i łańcuchem dostaw, działań podjętych w celu zidentyfikowania i monitorowania tych skutków, a także innych niekorzystnych skutków, które jednostka jest obowiązana zidentyfikować zgodnie z innymi przepisami prawa Unii Europejskiej dotyczącymi prowadzenia przez jednostki procesu należytej staranności,
c) wszelkich działań podjętych przez jednostkę w ramach procesu należytej staranności w celu zapobiegania rzeczywistym lub potencjalnym niekorzystnym skutkom, łagodzenia ich, zaradzania im lub usunięcia ich oraz wyniku tych działań;
7) opis najważniejszych ryzyk dla jednostki w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju, w tym opis głównych rodzajów zależności jednostki od tych kwestii, oraz sposobu zarządzania tymi ryzykami przez jednostkę;
8) wskaźniki odnoszące się do informacji, o których mowa w pkt 1–7.
Jednostka przedstawia w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju proces oceny istotności jaki przeprowadziła w celu zidentyfikowania informacji ujętych w tej sprawozdawczości (…).
* Sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju zostanie objęta jednostka, która przekroczyła co najmniej dwie z następujących trzech wielkości: a) 110 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) 220 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty
Autor: Piotr Rybicki, członek rad nadzorczych i komitetów audytów w spółkach rodzinnych i prywatnych, notowanych na giełdzie papierów wartościowych, czy też z udziałem Skarbu Państwa oraz spółek komunalnych, organizator największego w Polsce projektu propagującego standardy właścicielskie – „Konferencja Rada Nadzorcza” i wyróżnienia „Człowiek Corporate Governance” oraz portalu NadzórKorporacyjny.pl, doradca i trener, biegły rewident.
