Działalność spółek komunalnych w województwie lubelskim – raport Najwyższej Izby Kontroli z 5 maja 2021 r.
Członkowie rad nadzorczych kontrolowanych spółek posiadali wymagane prawem kwalifikacje. W Urzędach Miasta w Lublinie i Chełmie nie zweryfikowano informacji złożonych przez trzech kandydatów na członków rad nadzorczych. Później nie sprawdzano, czy te osoby, powołane do rad nadzorczych spółek komunalnych, przestrzegały zakazu kumulacji stanowisk, czyli niezajmowania stanowisk w dwóch lub więcej organach nadzorczych. Okazało się, że zakaz ten został naruszony trzykrotnie.
Pojawiły się również nieprawidłowości związane z wypłacaniem wynagrodzeń członkom zarządów lub rad nadzorczych. Działo się tak w pięciu spółkach (MZK, WOD-KAN, MPRD, CPWiTM, PPNT). Wynagrodzenia zostały zawyżone o 242,5 tys. zł, zaniżone o 16,3 tys. zł. W szczególności w objętych badaniami kontrolnymi spółkach z udziałem miasta Biała Podlaska wynagrodzenia członków rad nadzorczych i członków zarządu w latach 2018-2019 nie zostały zamrożone na poziomie ustalonym dla roku 2017, do czego zobowiązywały przepisy ustaw o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2018 i 2019 r.W przypadku chełmskich spółek w uchwałach rad nadzorczych, a także w umowach o zarządzanie przewidziano dla członków zarządu prawo do odprawy również w razie złożenia rezygnacji. Było to niezgodne z art. 7 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami i treścią uchwał zgromadzenia wspólników tych spółek. W CPWiTM oraz MPRD po złożeniu rezygnacji przez prezesów zarządów wypłacono im odprawy w łącznej kwocie 58,8 tys. zł.
Kontrola sprawowania nadzoru właścicielskiego nad spółkami komunalnymi w urzędach miasta wykazała, że większość spółek komunalnych nie posiadaładługoterminowych strategii działania obejmujących lata 2016-2019, zatwierdzanych przez zgromadzenia wspólników, zawierających cele strategiczne, finansowe, marketingowe, mierniki ich realizacji, długoterminowe zamierzenia inwestycyjne i przewidywane na nie nakłady, kierunki rozwoju, analizy mocnych i słabych stron, ryzyk działalności, prognoz finansowych, zamierzeń co do stanu zatrudnienia i wynagrodzeń. Tego rodzaju strategie (programy działania) były uchwalane dla puławskich spółek. Skutkiem nieuchwalenia strategii działania był w szczególności brak możliwości powiązania ustalanych dla członków zarządów celów zarządczych z celami strategicznymi uchwalonymi przez właścicieli spółek (kaskadowania celów).
Według NIK waga i skala nieprawidłowości stwierdzonych w urzędach i spółkach świadczy o tym, że sprawowany nadzór właścicielski nad spółkami komunalnymi nie był skuteczny w urzędach w Lublinie, Białej Podlaskiej i Chełmie, oraz nie był w pełni skuteczny w Urzędzie Miasta Puławy. Miasta Lublin i Biała Podlaska nie skorzystały z możliwości przeprowadzenia indywidualnej kontroli spółek. Miasto Puławy przeprowadziło w 2018 r. we wszystkich sześciu spółkach komunalnych kontrolę zasadności wypłacenia ekwiwalentów za niewykorzystane przez pracowników spółek urlopy wypoczynkowe, stwierdzając nieprawidłowości i formułując zalecenia. Miasto Chełm przeprowadziło łącznie 19 kontroli, w tym 10 kontroli problemowych. Kontrole te dotyczyły w szczególności prawidłowości prowadzonej dokumentacji zarządu, rady nadzorczej i zgromadzenia wspólników i jej zgodności z Kodeksem spółek handlowych. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Wykonywanie zadań nadzorczych nad spółkami nie było przedmiotem audytu lub kontroli wewnętrznej.
Więcej na: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/spolki-komunalne-w-lubelskim.html
Raport na: https://www.nik.gov.pl/plik/id,23797,vp,26535.pdf
Wystąpienia pokontrolne: https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/20/068/LLU/
