Sprawozdanie finansowe (roczne sprawozdanie finansowe – rsf) za 2023 rok będzie dwudziestym ósmym (28) sprawozdaniem finansowym sporządzanym pod rządami obowiązującej od 1995 roku ustawy o rachunkowości (uor).
28 lat, co oczywiste, to okres wielu zmian – przede wszystkim otoczenia gospodarczego, społecznego, a w ostatnich latach szczególnie makroekonomicznego. Sama ustawa o rachunkowości również przeszła wiele przeobrażeń, choćby to, że od 1995 roku była 64 razy nowelizowana – wskazuje na jej dużą dynamikę. Ma to również swoje odzwierciadlenie w zmianach w sprawozdaniach finansowych. Ta pierwotna składa się z 3 załączników – 3 wzorów sprawozdań: dla banków, dla zakładów ubezpieczeń i wszystkich innych. Ówczesne obszary sprawozdawcze są bardzo rozbudowane. Mamy szczegółowe wytyczne w zakresie sprawozdawczości dla wybranych branż – rozszerzające zakres informacji do ujawnienia; z drugiej strony można przygotować sprawozdanie finansowe z uwzględnieniem specyfiki jednostek małych i mikro – z czego wiele jednostek korzysta; mamy obszar raportowania niefinansowego – który, co już wiemy, w kolejnych latach będzie przybierał na znaczeniu; mamy sprawozdawczość giełdową – rozbudową ze względu na oczekiwania inwestorów; czy też raportowanie wybranych aspektów informacji podatkowych – stanowiące również istotny element rsf.
Co też zapewne zauważalne, zmianie uległa również grupa odbiorców sprawozdania finansowego. Jeszcze w latach 90. sprawozdanie finansowe służyło przede wszystkim celom zarządczym, gdyż często było jedynym miarodajnym źródłem informacji o firmie. W kolejnych latach, głównymi odbiorcami sprawozdań byli wspólnicy, ich przede wszystkim interesował poziom potencjalnej dywidendy. Obecna grupa interesariuszy jest zdecydowanie szersza, począwszy od samych jednostek, poprzez ich pracowników, kontrahentów, instytucje finansujące, a skończywszy na organach podatkowych. Na co wpływ ma również cyfryzacja sprawozdawczości finansowej, czyli e-sprawozdania. Jest to oczywiście ogromne wyzwanie by jedynym sprawozdaniem wyczerpać oczekiwania wszystkich interesariuszy, tym bardziej – co ma oczywiście miejsce – w niektórych przypadkach może być oczekiwanie by nie prezentować określonych informacji.
Sporządzający rsf (zarząd) stoją zatem często przed dylematem – muszą pogodzić oczekiwania wynikające z uor oraz oczekiwania każdego z interesariuszy, dbając równocześnie o odpowiednie zabezpieczenie potencjalnych ryzyk wynikających z błędnego przygotowania rsf. Mimo wieloletniego doświadczenia w tym zakresie nie jest to zadanie łatwe.
Zachęcamy do lektury Zamknięcia Roku 2023
